Kiểm soát chặt hoạt động khai thác trên biển

Nghiêm túc triển khai các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ NN&MT về chống khai thác IUU, UBND thành phố đã ban hành một loạt các văn bản chỉ đạo Sở NN&MT, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố, các đơn vị, địa phương liên quan tiếp tục thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cấp bách chống khai thác IUU để hoàn thành việc khắc phục một số tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC đạt kết quả tốt nhất.

Nhờ đó, trên các mặt công tác, Hải Phòng đã đạt được những kết quả khả quan rất đáng ghi nhận. Hiện trên địa bàn thành phố, tổng số tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên đã cập nhật trên hệ thống VnFishbase là 844 tàu cá, thu hút gần 4.650 lao động. Công tác quản lý tàu cá được tăng cường với việc rà soát, đăng ký và cập nhật thông tin trên hệ thống VnFishbase.

Tính đến ngày 17/4/2025, 100% tàu cá thuộc diện “3 không” của Hải Phòng đã được đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản và cập nhật trên hệ thống phần mềm Vnfishbase; trên 99% tàu cá thuộc diện cấp Giấy phép khai thác thủy sản đã được cấp, cấp lại giấp phép khai thác. 96,5% số tàu cá thuộc diện phải đăng kiểm hiện vẫn còn hạn đăng kiểm. 100% tàu cá đã được kẻ biển, đánh dấu.

Đối với công tác cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, hiện có 92,12% tàu cá đã được cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm còn thời hạn. Số tàu cá còn lại chưa được cấp lại Giấy chứng nhận chủ yếu do một số nguyên nhân như: tàu đang sửa chữa, tàu nằm bờ không hoạt động, tàu hoạt động tỉnh ngoài dài ngày chưa về địa phương, tàu chờ xác minh mất kết nối VMS...

Đặc biệt, việc lắp đặt và duy trì hoạt động của thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá được chú trọng đã giúp lực lượng chức năng theo dõi và kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu trên biển. Trên cơ sở đó, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm. Thời gian qua, các lực lượng chức năng đã tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các cảng cá, bến cá và trên biển, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Chỉ tính riêng tháng 4/2025, Hải Phòng có 28 tàu mất kết nối trên biển. Đối với tất cả các trường hợp này, lực lượng chức năng đã liên hệ thông báo cho chủ tàu/thuyền trưởng, nắm bắt nguyên nhân, nhắc nhở và yêu cầu bật thiết bị kết nối với Hệ thống giám sát hành trình tàu cá khi đi hoạt động khai thác thủy sản trên biển, tuyệt đối không được vượt qua ranh giới cho phép trên biển.

Và theo kết quả kiểm tra, xử lý của lực lượng chức năng cho thấy, 28 tàu trên bị mất kết nối trên 6h là do gặp phải một trong số các nguyên nhân khách quan như: Lỗi GPS, đơn vị cung cấp dịch vụ vệ tinh đang trong quá trình tối ưu vùng phủ sóng, dẫn đến dịch vụ vệ tinh chưa ổn định, vùng sóng kém, thiết bị giám sát hành trình bị sự cố. Các chủ tàu/thuyền trưởng bị mất kết nối nêu trên đã kịp thời khắc phục, báo cáo vị trí tàu cá về bờ. Hiện, các tàu đều đã có tín hiệu kết nối trở lại.

Kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng

Bên cạnh đó, Hải Phòng cũng đặc biệt quan tâm đến việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá. Các cảng cá được nâng cấp, cải tạo, đảm bảo các điều kiện cần thiết cho việc bốc dỡ, kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng. Trong tháng 4/2025, trên địa bàn thành phố, số tàu cá vào cảng là trên 720 lượt chiếc, tàu cá rời cảng là trên 680 lượt chiếc.

Sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng ước đạt 235 tấn; sản lượng thủy sản khai thác các chủ tàu dự kiến là 219 tấn. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2025, toàn thành phố có trên 1.700 lượt tàu cá vào cảng; trên 1.670 lượt tàu cá rời cảng. 100% tàu cá cập cảng, rời cảng có thông báo. Sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng ước đạt 447,3 tấn; sản lượng thủy sản khai thác các chủ tàu dự kiến là 441 tấn, không có trường hợp tàu cá chênh lệch trên 20% so với thực tế bốc dỡ qua cảng, đảm bảo quy định đề ra.

Đáng chú ý, qua công tác nắm tình hình địa bàn và tập hợp tài liệu từ các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan, tính đến nay, Hải Phòng chưa phát hiện các tổ chức, cá nhân có hoạt động môi giới, tổ chức đưa tàu cá và ngư dân Hải Phòng đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, bị nước ngoài ngăn cản, bắt giữ, xử lý; các hành vi lợi dụng tàu cá, khai thác hải sản để buôn lậu, tổ chức vượt biên trái phép.

Song song với việc kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác trên biển, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến ngư dân cũng được các đơn vị chức năng trên địa bàn thành phố chú trọng đẩy mạnh. Nhờ đó, nhận thức của ngư dân về tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật, chống khai thác IUU ngày càng nâng cao đã góp phần hình thành thói quen ghi chép nhật ký khai thác, báo cáo sản lượng và bật thiết bị giám sát hành trình khi hoạt động trên biển. Số lượng tàu cá vi phạm khai thác IUU theo đó cũng có xu hướng giảm rõ rệt...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác chống khai thác IUU tại Hải Phòng vẫn còn đối mặt với một số khó khăn, thách thức nhất định. Tình trạng mất kết nối thiết bị VMS vẫn còn xảy ra, một số tàu cá chưa chấp hành nghiêm các quy định về khai thác...

Để khắc phục những tồn tại, bất cập đặt ra, song song với việc tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức cho ngư dân về các quy định của pháp luật, các khuyến nghị của EC và tầm quan trọng của việc khai thác thủy sản bền vững, Hải Phòng đang bám sát các cơ quan trung ương, nắm bắt thời gian Đoàn thanh tra EC sang thanh tra, kiểm tra lần thứ 5 để xây dựng kế hoạch chi tiết đón, làm việc với Đoàn đạt hiệu quả tốt nhất có thể.

Công tác phối hợp giữa chính quyền địa phương với các lực lượng chức năng trong việc nắm bắt tình hình hoạt động của tàu cá tại địa phương, nhất là các địa bàn trọng điểm; nắm bắt số lượng, danh sách tàu cá hoạt động dài ngày không về địa phương được tăng cường nhằm phát hiện từ sớm, từ xa, ngăn chặn ngay từ trong bờ các tàu cá, ngư dân có ý định đi khai thác IUU.

Kiên quyết đấu tranh, xử lý triệt để các trường hợp cố tình vi phạm, nhất là hành vi ngắt kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép trên biển, cũng như các đối tượng lợi dụng hoạt động nghề cá để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác. Rà soát hồ sơ, ra quyết định xử phạt dứt điểm các trường hợp vi phạm còn thời hạn, thời hiệu; giám sát 24/24 hoạt động tàu cá qua hệ thống giám sát tàu cá...

Với sự quyết tâm cao độ, tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp trọng tâm, cấp bách, không ngừng nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Hải Phòng đã, đang nỗ lực chung sức cùng cả nước phấn đấu đạt được mục tiêu gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC...

Bình Huệ

• Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác IUU
• Quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU
• Siết chặt kiểm soát hoạt động nghề cá, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU
• Trạm 1 Cảnh sát biển phối hợp tuyên truyền IUU cho ngư dân tại huyện đảo Bạch Long Vĩ