Thực hiện khẩn trương, đồng bộ

Ngay sau khi NĐ 70 ban hành, Chi cục Thuế khu vực 3 đã phổ biến tới tất cả các đơn vị trực thuộc và nhanh chóng triển khai tới các hộ kinh doanh. Cán bộ Thuế xuống từng hộ tuyên truyền, giải thích, hướng dẫn để các hộ hiểu và làm theo.

           Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực 3 Phạm Tuấn Anh, chi cục đang theo dõi, quản lý trên địa bàn thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh khoảng 175.000 người nộp thuế (trong đó  hơn 70.000 hộ kinh doanh). Trong số đó, có nhiều hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên thuộc diện phải thực hiện HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền.

           Xác định đây là công việc liên quan tới số đông hộ kinh doanh vẫn quen với việc tính doanh thu theo hình thức thủ công và ít xuất hóa đơn cho người mua hàng nên sẽ có nhiều khó khăn, bỡ ngỡ, Chi cục có nhiều giải pháp triển khai thực hiện tại Hải Phòng. Trong đó, công tác tuyên truyền, vận động được đặt lên hàng đầu.

           Trong tháng 5, Chi cục Thuế khu vực 3 tổ chức các hội nghị triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, được kết nối tới 16 điểm cầu các đội thuế, với sự tham gia của hơn 1080 doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Đại diện các doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh được lãnh đạo chi cục và các phòng chuyên môn thông tin, phổ biến, tuyên truyền và hướng dẫn các nội dung quan trọng, như: quy định về các trường hợp bắt buộc phải thực hiện HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền từ ngày 1-6; các giải pháp hạ tầng công nghệ, chi phí; chế tài xử phạt… Để hỗ trợ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, Chi cục Thuế khu vực 3 cũng công khai thông tin đầu mối hỗ trợ của cơ quan thuế và doanh nghiệp cung cấp giải pháp, sẵn sàng giải đáp những băn khoăn, thắc mắc cho các hộ.

          Hộ kinh doanh Nguyễn Văn Thắng chuyên kinh doanh mặt hàng đồ gỗ trên đường Tô Hiệu cho biết, từ trước tới nay, gia đình ông bán hàng thu tiền theo hình thức thủ công là chính, chủ yếu sử dụng sổ tay. Gần đây, nhờ có máy tính, việc bán hàng trong ngày được cập nhật dễ dàng hơn. Giờ đây, được cán bộ thuế tới tận nơi hướng dẫn lập HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, ông thấy văn minh, hiện đại hơn, đặc biệt là rõ ràng, minh bạch hơn. Ông cho biết, với việc kinh doanh đồ gỗ nhưng chủ yếu là đồ dùng gia đình hàng ngày, doanh thu hàng năm chỉ hơn 1 tỷ đồng nên ông thấy hình thức này là phù hợp và nghiêm túc chấp hành.

           Theo lãnh đạo Chi cục Thuế khu vực 3, hiện đã triển khai tới hầu hết các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Trong thời gian đầu, các đội thuế cơ bản chỉ hướng dẫn, giúp các hộ sử dụng; các hộ không chấp hành đang tiếp tục vận động, chưa xử phạt trường hợp nào. Mục tiêu là để các hộ làm quen và khi đi vào nền nếp sẽ áp dụng các chế tài theo quy định. Theo Phó Chi cục trưởng Phạm Tuấn Anh, tính đến thời điểm này, Chi cục Thuế khu vực 3 đã triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đến 8.645 doanh nghiệp và hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên.

                                                                  Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

           Để sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, hộ kinh doanh cần các thiết bị có kết nối internet như: máy vi tính, điện thoại thông minh, hoặc máy tính bảng. Bên cạnh đó, hộ kinh doanh cần có phần mềm đăng ký sử dụng HĐĐT, khởi tạo từ máy tính tiền với cơ quan thuế và được cơ quan thuế chấp nhận. Do đó, để triển khai cũng là khoản kinh phí không nhỏ.

Chị Nguyễn Thị Hoa, hộ kinh doanh hàng tạp hóa trên đường Trần Nguyên Hãn (quận Lê Chân) cho biết, cửa hàng của gia đình bán rất nhiều mặt hàng, chủ yếu bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng. Tại cửa hàng cũng trang bị máy đọc mã vạch, máy POS, máy in hóa đơn. Nhưng để triển khai HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, ngoài chi phí mua thêm máy vi tính thì còn phải thêm chi phí để sử dụng phần mềm HĐĐT với đơn vị cung cấp giải pháp về hóa đơn, kế toán đã được cơ quan Thuế chấp nhận. Hiện nay, theo báo giá của một số đơn vị cung cấp giải pháp hóa đơn như Viettel, Công ty CP MISA và Công ty TNHH tư vấn đầu tư ACT…mức giá phần mềm hóa đơn, chữ ký số (1 năm ) dao động từ hơn 1,4 triệu đồng đến khoảng 1,8 triệu đồng/gói 1.000 hóa đơn. Bên cạnh đó, việc thực hiện HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền cũng đòi hỏi hộ kinh doanh phải thay đổi cách thức quản lý bán hàng, nên có thể thời gian đầu không tránh khỏi lúng túng.

          Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15, vấn đề này cũng được đại biểu Quốc hội phản ánh và cho rằng, nhiều hộ, cá nhân, cá thể, hộ tư thương còn rất lúng túng về hóa đơn điện tử. Có trường hợp hộ tư thương họ lách luật, khi sử dụng dịch vụ khách hàng, người tiêu dùng trả bằng tiền mặt và họ thu nhưng không xuất hóa đơn điện tử,  nói rằng khách hàng không cần hóa đơn  nên  không xuất.

          Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua khi  triển khai thực hiện hoá đơn điện tử cũng có rất nhiều những vướng mắc và Bộ Tài chính, đặc biệt là Cục Thuế hết sức nỗ lực, cố gắng để phối hợp với chính quyền địa phương các cấp hướng dẫn, hỗ trợ cho các hộ kinh doanh, giải thích cho các hộ kinh doanh để triển khai đúng các quy định của pháp luật. Bộ trưởng cũng khẳng định, theo báo cáo của Cục Thuế, hiện nay cơ quan thuế cũng chưa phạt ai cả, vẫn đang hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh và không có câu chuyện phạt bất cứ hộ kinh doanh nào ở trong quá trình  triển khai thực hiện, trừ khi sau này đã triển khai và những hộ cố tình lúc đó chúng ta phải có chế tài.

           Đối với câu chuyện “lách luật”, Bộ trưởng cho rằng, đây không phải là hiện tượng phổ biến chỉ có một vài trường hợp. Đây là một hành động không đúng với quy định của pháp luật và đã vi phạm Luật Thuế cũng như các quy định nên  sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan, đặc biệt với các cơ quan thông tấn báo chí và chính quyền địa phương để tiếp tục tuyên truyền để làm sao tất cả những hành vi này phải chấm dứt.

           Bộ trưởng cũng khẳng định, việc áp dụng HĐĐT không phải là thay đổi chính sách đối với thuế mà  chỉ có minh bạch lên. Vì thế thông tin cho rằng một số hộ đóng cửa vì thuế là không đúng, thậm chí sắp tới  còn có những mức ưu đãi hơn, chẳng hạn như nâng mức diện được miễn thuế của các hộ từ 100 triệu đồng  sẽ nâng lên mức chịu thuế bắt đầu từ 200 triệu trở lên.

           Theo quy định của NĐ 70, từ ngày 1-6-2026, hộ kinh doanh có doanh thu 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ phải áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế. Như vậy, việc quản lý hóa đơn, chứng từ điện tử sẽ được áp dụng theo quy trình mới nhằm giảm thiểu rủi ro, nâng cao hiệu quả giám sát hóa đơn, đặc biệt là hóa đơn có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền - một trong những hình thức đang được triển khai rộng trong lĩnh vực bán lẻ, ăn uống, dịch vụ.

           Theo quy định, đối tượng áp dụng là hộ kinh doanh thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử, bao gồm: hộ kinh doanh có hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng, bao gồm: trung tâm thương mại; siêu thị; bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác); ăn uống; nhà hàng; khách sạn; dịch vụ vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho vận tải đường bộ, dịch vụ nghệ thuật, vui chơi, giải trí, hoạt động chiếu phim, dịch vụ phục vụ cá nhân khác theo quy định về hệ thống ngành kinh tế Việt Nam.

Để sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, hộ kinh doanh chỉ cần đáp ứng điều kiện có kết nối internet và có máy tính vi tính hoặc điện thoại thông minh hoặc iPad. Đồng thời, hộ kinh doanh thực hiện đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với cơ quan thuế và được cơ quan thuế chấp nhận.

          Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc ban đầu, các ngành chức năng đề xuất  cung cấp miễn phí hệ thống khai nộp thuế điện tử, phần mềm hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, đặc biệt là hỗ trợ cho các hộ kinh doanh còn khó khăn trong giai đoạn đầu và đẩy mạnh chuyển đổi số nội bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ công và năng lực quản lý thuế, tăng cường kết nối dữ liệu. Cùng với đó, đẩy mạnh truyền thông, đào tạo và tư vấn như là tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn các hộ kinh doanh hiểu rõ lợi ích, cách thực hiện hóa đơn điện tử và kê khai thuế, tổ chức đào tạo, tư vấn pháp lý, kế toán, thuế cho các hộ kinh doanh./.

                                                                                                                              Hồng Thanh