Tối 8/7, khu di tích Từ đường họ Mạc (xã Kiến Hưng, Thủy Nguyên) rực rỡ ánh đèn và trầm mặc không khí linh thiêng trong lễ khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo; đồng thời đón nhận bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt cụm di tích nhà Mạc tại Dương Kinh và Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với hội vật truyền thống làng Cổ Trai. Dự lễ có đồng chí Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các giáo sư, nhà khoa học đầu ngành; lãnh đạo thành phố Hải Phòng và đông đảo người dân, du khách thập phương cùng con cháu họ Mạc trên cả nước

Khơi dậy dấu ấn một vương triều trong lòng dân tộc

Không chỉ là hoạt động văn hóa trọng điểm, sự kiện lần này còn là dịp tưởng niệm Thái hoàng Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toàn – chính cung của Thái tổ Mạc Đăng Dung – người phụ nữ quyền quý mang đức độ và cốt cách của một triều đại đã từng trị vì đất nước gần một thế kỷ. 

Phát biểu tại lễ khai mạc, Tiến sĩ Hoàng Văn Kể – Chủ tịch Hội đồng Mạc tộc Hải Phòng, Trưởng Ban tổ chức “Chợ quê thời Mạc” lần thứ ba – nhấn mạnh: công trình Từ đường hoàn thành không chỉ là thành quả của một giai đoạn nỗ lực trùng tu di tích, mà còn là biểu tượng sống động của tinh thần uống nước nhớ nguồn, gìn giữ ký ức dòng họ, truyền thống dân tộc.

Tôn vinh, tiếp nối và lan tỏa giá trị di sản

Cũng trong khuôn khổ chương trình, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao bằng công nhận hội vật làng Cổ Trai là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là ghi nhận xứng đáng đối với một lễ hội dân gian mang đậm bản sắc vùng duyên hải Bắc Bộ, vẫn còn nguyên sức sống sau bao thăng trầm thời gian.

Tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Minh Hùng và Hoàng Minh Cường – Phó Chủ tịch UBND thành phố trao tặng bằng khen vinh danh 4 tập thể và 5 cá nhân có đóng góp tiêu biểu trong quá trình tu bổ, mở rộng và quản lý di tích. Đó là những con người lặng thầm kiến tạo nên không gian văn hóa, gìn giữ hồn cốt tổ tiên giữa nhịp sống hiện đại.

Sau phần nghi lễ, chương trình nghệ thuật đặc sắc được trình diễn với hoạt cảnh chèo “Thái tổ đăng quang”, tái hiện hình tượng Mạc Đăng Dung – từ võ tướng lẫy lừng trở thành vị hoàng đế sáng lập vương triều Mạc. Bằng ngôn ngữ sân khấu dân tộc, vở diễn truyền tải khát vọng tự chủ, bản lĩnh dựng xây quốc gia, cũng là thông điệp hướng đến sự hòa hợp lịch sử trong tâm thức cộng đồng.

“Chợ quê thời Mạc”: kết nối truyền thống với nhịp sống hôm nay

Gắn với sự kiện là không gian lễ hội “Chợ quê thời Mạc” diễn ra từ ngày 8 đến 12-7. Hơn 70 gian hàng OCOP, sản vật truyền thống, đặc sản địa phương của các huyện, quận và cộng đồng họ Mạc tạo nên không gian hội tụ đậm chất vùng miền. Du khách được trải nghiệm các trò chơi dân gian, ẩm thực truyền thống, giao lưu nghệ thuật dân tộc – tất cả tái hiện một nếp sống xưa trong không gian sống động và gần gũi.

Sự kiện không chỉ là dịp để tri ân tiền nhân và quảng bá di tích, mà còn khơi dậy tinh thần cộng đồng, tạo điểm nhấn văn hóa hấp dẫn trên bản đồ du lịch Hải Phòng – nơi có lịch sử lâu đời và chiều sâu văn hóa đặc trưng.

Di sản – nguồn lực mềm trong phát triển đô thị hiện đại

Lễ hội năm nay mang ý nghĩa chào mừng những sự kiện trọng đại của đất nước như 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, 70 năm Ngày giải phóng Hải Phòng, hướng tới 80 năm Quốc khánh 2/9 và ngày thành lập nước. Trong dòng chảy ấy, di sản nhà Mạc được tôn vinh không chỉ vì giá trị lịch sử, mà còn bởi sức sống và khả năng kết nối cộng đồng.

Từ vùng đất Dương Kinh xưa – nơi ghi dấu sự nghiệp của triều đại từng góp phần bảo vệ và kiến tạo non sông – giờ đây, những giá trị di sản đang trở thành điểm tựa tinh thần, là nền móng cho chiến lược phát triển văn hóa – du lịch bền vững của thành phố Cảng trong giai đoạn mới.

 Trọng Nhân